Pocztówka „Hucułka na koniu”

Przedstawienie na awersie w formie prostokąta stojącego. Fotograficzny portret kobiety siedzącej na koniu na tle krajobrazu górskiego: na pierwszym planie po prawej drzewa iglaste i liściaste w aurze wiosennej lub jesiennej (bez liści), na drugim planie w głębi po lewej stronie sylwetka samotnie stojącej świątyni ze smukłą wieżą (kościoła?), w dali łagodne stoki połonin i połaci leśnych. Koń ukazany z profilu, kobieta zwrócona do widza po skosie (widoczna lewa strona), siedzi w siodle, w dłoniach opartych o kłąb konia trzyma wodze, noga w metalowym strzemieniu. Postać ubrana w huculski strój ludowy: na głowie obszerna chusta zawiązana w tyle, z guzami przy skroniach i frędzlami opadającymi na ramiona; lniana koszula z widocznym haftem na przedramionach, kożuszek (keptar) zdobiony szlakami aplikacji w formie trójkątnych zębów; na ramionach gugla – rodzaj długiego kaptura z białego sukna opadającego na zad konia; wełniana zapaska przednia (obhortka); sukienne owicia dekorowane pojedynczym, ornamentalnym paskiem; kierpce (postoły) z uniesionymi do góry noskami.

Rewers w formie prostokąta leżącego podzielonego na dwie równe połowy – na korespondencję (strona lewa) i adres (strona prawa). W górnej części pola na korespondencję nadruk w dwóch linijkach, w języku polskim i ukraińskim: „Hucułka na koniu./ Hucułka na koni.”. Pośrodku, na osi pionowej napis w j. polskim: „Wyd. Art. Fot. M. Seńkowski, Kosów 1928/Naśladownictwo zastrzeżone.”, poniżej liczba: „N 38”. Na stronie adresowej liniatura złożona z czterech poziomych, kropkowanych pasów. W prawym górnym rogu słabo czytelny odcisk okrągłej pieczęci z napisem w otoku: „POL. TOW. KSIĘG. KOL. S.A. „RUCH”, w centrum liczba „12” (ostania liczba poprawiona wtórnie ołówkiem na „0”).

Pocztówka niewypełniona, bez obiegu.

Pocztówka, opublikowana przez Mikołaja Seńkowskiego (1893 – po 1939), fotografa i wydawcę pocztówek o tematyce huculskiej, znana jest z wielu wydań począwszy od 1924 roku. Ukazuje Hucułkę, pełniącą rolę weselnej druhny, siedzącą na koniu. Poprzez widoczną w tle świątynię – kaplicę rzymskokatolicką, usytuowaną w pobliżu cerkwi greckokatolickiej pw. Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny na tzw. Słupejce w Żabiu, można określić miejsce wykonania zdjęcia i kontekst wydarzenia, jakim był ślub. Na rolę Hucułki, jako druhny, wskazuje pewien charakterystyczny element stroju, jakim jest narzucona na ramiona tzw. gugla. Jest to rodzaj długiego kaptura, wykonanego z grubego białego sukna. W czasie pogody nosi się go przerzuconego na przedramieniu, a w czasie deszczu zakłada się zaszytym bokiem na głowę i spina ozdobna klamrą pod szyją, podczas gdy reszta tej swego rodzaju peleryny osłania cały korpus aż po łydki. Ten ważny element stroju pełni ważną rolę czasie obrzędowości weselnej; nosi go panna młoda, niekiedy też pan młody i drużbowie.

Pozostałe elementy stroju druhny są typowe dla Hucułek: na głowie obszerna chusta z „uszami”, czyli drapowanymi w formie pomponów bokami; długa do łydek lniana koszula z widocznym haftem na przedramieniu, krótki kożuszek (keptar) zdobiony szlakami aplikacji w formie trójkątnych zębów; wełniana zapaska przednia (obhortka); sukienne owicia dekorowane pojedynczym, ornamentalnym paskiem; kierpce (postoły) z uniesionymi do góry noskami, z rzemieniami na wełnianych owiciach (kapci).

Pocztówka została przekazana do Muzeum Kresów w Lubaczowie przez parafię pw. św. Wojciecha w Cieszanowie. Do zbiorów parafii trafiła najpewniej z terenów rzymskokatolickiej archidiecezji lwowskiej (jej siedziba, w związku ze zmianą granic wraz z końcem II wojny światowej i przesiedleniami ludności polskiej, znalazła się od 1946 r. w Lubaczowie), za pośrednictwem ks. Józefa Kłosa, dotychczasowego proboszcza parafii pw. św. Marii Magdaleny we Lwowie, a od 1 września 1946 r. proboszcza parafii cieszanowskiej.

 

>>> Zobacz obiekt na Portalu Muzeum Dziedzictwa Kresów Dawnej Rzeczypospolitej >>>

 

 

Nazwa

Pocztówka „Hucułka na koniu”

Twórca (Wydawca)

Mikołaj Seńkowski

Datowanie

1928 r.

Materiał

Karton, papier

Technika

Retograwiura w sepii, druk

Wymiary

Wysokość: 8,7 cm; szerokość: 13,7 cm

Pochodzenie

Pocztówka została przekazana do Muzeum Kresów w Lubaczowie przez parafię pw. św. Wojciecha w Cieszanowie. Do zbiorów parafii trafiła najpewniej z terenów rzymskokatolickiej archidiecezji lwowskiej (jej siedziba, w związku ze zmianą granic wraz z końcem II wojny światowej i przesiedleniami ludności polskiej, znalazła się od 1946 r. w Lubaczowie), za pośrednictwem ks. Józefa Kłosa, dotychczasowego proboszcza parafii pw. św. Marii Magdaleny we Lwowie, a od 1 września 1946 r. proboszcza parafii cieszanowskiej.

Numer inwentarzowy

ML/E/2800

Autor notki

Janusz Mazur

ZAPRASZAMY DO ODWIEDZIN

ul. Jana III Sobieskiego 4
37-600 Lubaczów

ul. Jana III Sobieskiego 4
37-600 Lubaczów

Radruż 13
37-620 Horyniec-Zdrój

Nowe Brusno 103
37-620 Horyniec-Zdrój

Skip to content