Muzeum Kresów w Lubaczowie

Blisko 330 tys. zł dla Zespołu Cerkiewnego w Radrużu w ramach programu „Ochrona zabytków” Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

278 projektów otrzymało dofinansowanie na łączną kwotę ponad 97,1 mln zł w ramach programu „Ochrona zabytków”. Wsparcie z rezerwy Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego trafi do 63 projektów. Zadania będą realizowane w trybie jednorocznym. Wśród wniosków, które zostały rozpatrzone pozytywnie, znalazły się dwa złożone przez Muzeum Kresów w Lubaczowie.

Celem zadania pn. Radruż, Zespół Cerkiewny w Radrużu (XVI–XX w.), cmentarz (XIX – I poł. XX w.), prace konserwatorskie przy nagrobkach – etap VIII, które otrzymało dofinansowanie w wysokości 225 000,00 zł, są prace konserwatorskie przy 50 nagrobkach na jednym z trzech cmentarzy (tzw. duży cmentarz, działka nr 177) w Zespole Cerkiewnym w Radrużu, wpisanym na listę światowego dziedzictwa UNESCO oraz listę Pomników Historii. W wyniku czynników atmosferycznych oraz mechanicznych nagrobki znajdują się w złym stanie technicznym i ulegają postępującej degradacji (liczne spękania i ubytki, brak izolacji, rozczłonkowanie). Ich zachowanie wymaga pilnych prac konserwatorskich i zabezpieczających.

Nagrobki wykonano w XIX i pierwszej połowie XX w. z wapienia wydobywanego nieopodal Radruża – w nieistniejącej dzisiaj wsi Brusno Stare, jednym z największych i najstarszych ludowych ośrodków kamieniarskich na terenie dawnej Rzeczypospolitej, obejmującym swym zasięgiem znaczący obszar dawnego województwa lwowskiego. Ich twórcami byli miejscowi, ludowi kamieniarze, co sprawia, że każdy z wykutych obiektów – pod względem formy, zdobnictwa czy inskrypcji – posiada unikatowy charakter.

W wyniku przymusowych przesiedleń z lat 1944–1947 radruskie cmentarze zostały opuszczone przez wiernych. Dziś stanowią integralną część Muzeum Kresów w Lubaczowie i Zespołu Cerkiewnego w Radrużu, a także lokalnego krajobrazu kulturowego.

Planowane prace konserwatorskie są wyrazem dbałości o pamięć dawnych mieszkańców Radruża. Ich realizacja przyczyni się także do znaczącego podniesienia wartości estetycznych całego założenia cerkiewnego.

Celem zadania Radruż, Zespół Cerkiewny w Radrużu (XVI–XX w.), cerkiew (1583 r.) i dzwonnica (XVIII w.?) – remont instalacji piorunochronnej, które otrzymało dofinansowanie w wysokości 101 854,00 zł, jest przeprowadzenie remontu instalacji piorunochronnej na cerkwi św. Paraskewy (1583 r.) oraz dzwonnicy (XVIII w.?) w Zespole Cerkiewnym w Radrużu – Oddziale Muzeum Kresów w Lubaczowie. Prace prowadzone będą na obszarze wpisanym na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i listę Pomników Historii, jednego z najcenniejszych zespołów zabytkowych na terenie województwa podkarpackiego i całej Polski. Realizacja prac jest niezbędna ze względu na to, że zamontowana na obu obiektach instalacja piorunochronna (2010 r.) nie spełnia obecnie obowiązujących standardów i norm, a stan techniczny istniejącego uziomu (najpewniej z lat 80. XX w.) wymaga budowy nowego uziomu wspólnego dla cerkwi i dzwonnicy. Realizacja zadania jest bardzo pilna ze względu na bezpieczeństwo pożarowe obu niezwykle cennych obiektów, wykonanych, poza podwalinami, w całości z drewna.

Program „Ochrona zabytków” Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego ma na celu zachowanie materialnego dziedzictwa kulturowego poprzez konserwację i rewaloryzację zabytków nieruchomych i ruchomych oraz ich udostępnianie na cele publiczne. Dodatkowo w 2025 r. szczególnym celem jest zabezpieczenie zabytków uszkodzonych w wyniku powodzi, która przeszła przez województwa dolnośląskie, opolskie, lubuskie i śląskie we wrześniu 2024 r.

Pełne wyniki naboru można znaleźć tutaj >>>

ZAPRASZAMY DO ODWIEDZIN

ul. Jana III Sobieskiego 4
37-600 Lubaczów

ul. Jana III Sobieskiego 4
37-600 Lubaczów

Radruż 13
37-620 Horyniec-Zdrój

Nowe Brusno 103
37-620 Horyniec-Zdrój

Skip to content