Muzeum Kresów w Lubaczowie

Dłonie Symeona

Ikonografia święta Ofiarowania Pańskiego, przypadającego 2 lutego, obfituje w wiele przedstawień powstałych w nawiązaniu do ewangelicznego przekazu św. Łukasza (Łk 2, 25–33). Temat ten podjęła również Janina Reichert-Toth, znana lwowska rzeźbiarka, która po II wojnie światowej osiadła w Krakowie. Z tego okresu jej twórczości pochodzi dużych rozmiarów płaskorzeźba ukazująca scenę Ofiarowania Pańskiego, która od 2023 r. znajduje się w zbiorach Muzeum Kresów w Lubaczowie. Dzieło to jest darem dr Karoliny Grodziskiej, kustoszki pamięci o lwowsko-krakowskiej artystce.

Przedstawienie Ofiarowania Pańskiego autorstwa Janiny Reichert-Toth jest niezwykle oszczędne w formie. Daje się zauważyć charakterystyczne dla artystki uwysmuklanie postaci. W ewangelicznej scenie uczestniczą jedynie najważniejsze osoby. W centrum Matka Boża trzyma Dzieciątko Jezus, obok stoi św. Józef z parą gołąbków – „ofiarą ubogich” za swego pierworodnego Syna. Po prawej stronie ukazany jest starzec Symeon, oczekujący na Mesjasza. Miejsce akcji, czyli świątynia jerozolimska, zostało zaakcentowane przez przedstawienia Tablic Dziesięciorga Przykazań i Menory.

Relacja między postaciami prowadzi konsekwentnie do Symeona. Starzec siedzi na ławie i wyciąga dłonie ku Maryi z Dzieciątkiem. Ten gest, poprzedzający opisany w Ewangelii Łukaszowej moment wzięcia w objęcia tak długo oczekiwanego małego Mesjasza, wydaje się posiadać kluczowe i symboliczne znaczenie. Tak bowiem jak Symeon chrześcijanie stale wyciągają swe ręce, by dłońmi dotknąć Zbawiciela. Dzieciątko Jezus nie pozostaje obojętne. Z ramion Maryi ufnie wyciąga swą rączkę ku Symeonowi. Tym samym krąg wzajemnych relacji zamyka się i dopełnia.

Artystka doskonale uchwyciła tę myśl. Jej dzieło nabiera głębi, łącząc prostotę formy z siłą przekazu. Z pewnością to już lubaczowskie przedstawienie wpisze się w bogate dziedzictwo ikonografii uroczystości Ofiarowania Pańskiego.

Płaskorzeźba została ostatnio starannie odnowiona w muzealnej pracowni konserwatorskiej. Jest obecnie elementem dekoracji powstającego Centrum Zarządzania, Ochrony i Konserwacji Zbiorów Muzeum Kresów w Lubaczowie, które – mamy nadzieję – już wkrótce zostanie oddane do użytku.

Janusz Mazur

ZAPRASZAMY DO ODWIEDZIN

ul. Jana III Sobieskiego 4
37-600 Lubaczów

ul. Jana III Sobieskiego 4
37-600 Lubaczów

Radruż 13
37-620 Horyniec-Zdrój

Nowe Brusno 103
37-620 Horyniec-Zdrój

Skip to content