Muzeum Kresów w Lubaczowie

„Solidarność Ziemi Lubaczowskiej 1980–1981” i „Stan wojenny 1981–1983” – relacja z wernisażu

W niedzielę, 16 stycznia 2021 r., późnym popołudniem, w budynku głównym Muzeum Kresów w Lubaczowie, odbył się wernisaż wystaw „Solidarność Ziemi Lubaczowskiej 1980–1981 i Stan wojenny 1981–1983”.

„Dzień 12 grudnia 1981 roku godzina 24-ta. Noc. Łomot do drzwi oraz gromki okrzyk: otwierać! Zbudziliśmy się we troje: żona, córka i ja. Wstałem, podszedłem do drzwi, otworzyłem. Do mieszkania wdarła się zgraja uzbrojonych czerwonych pachołków, upadającej kolonii imperium zła w polowych mundurach z bronią gotową do strzału…”

Tymi słowami Adama Kantora, jednego ze współtwórców lubaczowskiej „Solidarności”, Piotr Zubowski, dyrektor Muzeum, otworzył wystawę, a następnie powitał przybyłych gości, wśród których znaleźli się Szymon Wawrzyszko, przewodniczący Regionu Ziemi Przemyskiej NSZZ „Solidarność”, Edward Rokosz, przewodniczący Oddziału NSZZ „Solidarność” w Lubaczowie oraz członek zarządu regionu, Jerzy Czekalski, współtwórca lubaczowskiej „Solidarności”, internowany w Uhercach i Nowym Łupkowie od 13 grudnia 1981 r. do 24 lipca 1982 r., a także starosta lubaczowski Zenon Swatek.

Jerzy Czekalski podzielił się swoimi wspomnieniami z czasów tworzenia struktur „Solidarności” w naszym regionie, z kolei Dariusz Sałek, autor i kurator wystawy, wprowadził w tematykę ekspozycji i zgromadzone na niej obiekty, pochodzące przede wszystkim z kolekcji Muzeum i zbiorów prywatnych Jerzego Czekalskiego.

Wystawa składa się z 10 plansz, na których opisano genezę „Solidarności” Ziemi Lubaczowskiej, jej działaczy, najważniejsze inicjatywy podjęte w latach 1980–1981 (m.in. powstanie i poświęcenie sztandaru związku, utworzenie siedziby w Rynku, dążenie do poprawy sytuacji lubaczowskiej służby zdrowia), aż do pamiętnej niedzieli, 13 grudnia 1981 r., kiedy w całej Polsce wprowadzono stan wojenny. Wśród działaczy lubaczowskiej „Solidarności” internowani zostali: Aleksander Banaś z Narola, Józef Kata z Dachnowa, Mieczysław Ważny z Oleszyc, Roman Rzepecki z Dzikowa Starego, Jan Połoch, Zbigniew Woszczak, Jerzy Czekalski z Lubaczowa oraz Adam Kantor z Horyńca.

Na wystawie znalazły się m.in. regionalna i ogólnopaństwowa prasa związkowa, fotografie i dokumenty z lat 1980–1981 oraz pamiątki z internowania działaczy lubaczowskiej „Solidarności” – Jana Połocha i Jerzego Czekalskiego.

Wystawie towarzyszy druga ekspozycja poświęcona okresowi stanu wojennego (1981–1983), przygotowana przez katowicki oddział Instytutu Pamięci Narodowej oraz Śląskie Centrum Wolności i Solidarności. Ukazuje ona ogólnopolskie tło wydarzeń: genezę i wprowadzenie stanu wojennego, utworzenie Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego, internowania, represje stanu wojennego, pacyfikacje, działalność „Solidarności” w podziemiu, reakcje świata na wprowadzenie stanu wojennego, zniesienie stanu wojennego, jego ofiary oraz upamiętnienia. Ekspozycję uzupełniono eksponatami z Muzeum Techniki i Militariów w Rzeszowie oraz Podkarpackiej Izby Służb Policyjnych w Krośnie (umundurowanie sił zbrojnych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej).

Obie wystawy można oglądać do 13 marca 2022 r.

ZAPRASZAMY DO ODWIEDZIN

ul. Jana III Sobieskiego 4
37-600 Lubaczów

ul. Jana III Sobieskiego 4
37-600 Lubaczów

Radruż 13
37-620 Horyniec-Zdrój

Nowe Brusno 103
37-620 Horyniec-Zdrój

Skip to content